Thanh Hóa:
Xây Hà Trung mạch phạn
Ngự lĩnh kê thang (Huế)
(Cơm nếp Hà Trung
Cháo gà núi Ngự)

Ai về nhớ vải Đinh Hòa
Nhớ cau Hổ Bái, nhớ cà Đan Nê
Nhớ dừa Quảng Hán, Lựu khê
Nhớ cơm chợ Bản, thịt dê Quán Lào
Nghệ An:
Xây Hà Trung mạch phạn
Ngự lĩnh kê thang (Huế)
(Cơm nếp Hà Trung
Cháo gà núi Ngự)

Nhớ cau Hổ Bái, nhớ cà Đan Nê
Nhớ dừa Quảng Hán, Lựu khê
Nhớ cơm chợ Bản, thịt dê Quán Lào
Nghệ An:
![]() | ![]() Cầu bắc qua sông Lam |
Ra đi anh nhớ Nghệ An
Nhớ Thanh Chương ngon nhút
Nhớ Nam Đàn thơm tương...
"Tiếng đồn cá mát sông Găng
Dẻo thơm ba lá, ngon măng chợ Cồn."

Hà Tĩnh:
Ai về Nhượng Bạn thì về
Gạo nhiều, cá lắm, dễ bề làm ăn.

Nhớ Thanh Chương ngon nhút
Nhớ Nam Đàn thơm tương...
"Tiếng đồn cá mát sông Găng
Dẻo thơm ba lá, ngon măng chợ Cồn."

Hà Tĩnh:
Ai về Nhượng Bạn thì về
Gạo nhiều, cá lắm, dễ bề làm ăn.

![]() Hoành Sơn Quan | ![]() Đèo Ngang |
Quảng Bình:
![]() Phong Nha - Kẻ Bàng |
" Yến sào Vinh Sơn
Cửu khổng cửa ròn
Nam sâm Bố Trạch
Cua gạch Quảng Khê
Sò nghêu quán Hàn
Rượu dâu Thuận Lý..."
Quảng Trị:
Mẹ bồng con ra ngồi ái Tử
Gái trông chồng đứng núi Vọng Phu
Bao giờ nguyệt xế, trăng lu
Nghe con chim kêu mùa hạ, biết mấy thu gặp chàng.
Cửu khổng cửa ròn
Nam sâm Bố Trạch
Cua gạch Quảng Khê
Sò nghêu quán Hàn
Rượu dâu Thuận Lý..."
Quảng Trị:
Mẹ bồng con ra ngồi ái Tử
Gái trông chồng đứng núi Vọng Phu
Bao giờ nguyệt xế, trăng lu
Nghe con chim kêu mùa hạ, biết mấy thu gặp chàng.
![]() Cổng thành Quảng Trị |
Thừa Thiên - Huế:
Ngọ Môn năm cửa chín lầu
Cột cờ ba bậc, Phú Văn Lâu hai tầng.
Ngọ Môn năm cửa chín lầu
Cột cờ ba bậc, Phú Văn Lâu hai tầng.
![]() |
Đi mô cũng nhớ quê mình
Nhớ Hương Giang gió mát, nhớ Ngự Bình trăng thanh.
Nhớ Hương Giang gió mát, nhớ Ngự Bình trăng thanh.
![]() Núi Ngự Bình | ![]() Sông Hương - Núi Ngự |
"Quít giấy Hương Cần
Cam đường Mỹ Lợi
Vải trắng Cung Viên
Nhãn lồng phụng tiêu
Đào tiên Thế miếu
Thanh trà Nguyệt biếu
dâu da làng Truồi
Hạt sen Hồ Trịnh..."

Quảng Nam:
Cam đường Mỹ Lợi
Vải trắng Cung Viên
Nhãn lồng phụng tiêu
Đào tiên Thế miếu
Thanh trà Nguyệt biếu
dâu da làng Truồi
Hạt sen Hồ Trịnh..."

Quảng Nam:
![]() Cù Lao Chàm |
Nem chả Hòa Vang
Bánh tổ Hội An
Khoai lang Trà Kiệu
Rượu thơm Tam kỳ...
Cô gái làng Son
Không bằng tô don Vạn Tường.
Quảng Ngãi:

Ai về Quảng Ngãi quê ta
Mía ngon, đường ngọt, trắng ngà dễ ăn
Mạch nha, đường phổi, đường phèn
Kẹo gương thơm ngọt ăn quen lại ghiền
"Mứt gừng Đức Phổ
Bánh nổ Nghĩa Hành
Đậu xanh Sơn Tịnh".

Mạch nha Thi Phổ
Bánh nổ Thu Xà
Muốn ăn chà là
Lên núi Định Cương
Bình Định:
"Gỏi chính Châu Trúc
Bánh tráng Tam quan
Nón lá Gò Găng
Nem chua chợ Huyện"

Công đâu công uổng công thừa
Công đâu gánh nước tưới dừa Tam Quan

Muốn ăn bánh ít lá gai
Lấy chồng Bình Định sợ dài đường đi...

Quảng Nam nổi tiếng bòn bon
Chả viên Bình Định vừa ngon vừa lành
Chín mùi da vẫn còn xanh
Mùi thơm cơm nếp, vị thanh đường phèn...
Bình Định có núi Vọng Phu
Có đầm Thị Nại, có cù lao Xanh
Em về Bình Định cùng anh
Được ăn bí đỏ nấu canh nước dừa
Bánh tổ Hội An
Khoai lang Trà Kiệu
Rượu thơm Tam kỳ...
Cô gái làng Son
Không bằng tô don Vạn Tường.
Quảng Ngãi:

Ai về Quảng Ngãi quê ta
Mía ngon, đường ngọt, trắng ngà dễ ăn
Mạch nha, đường phổi, đường phèn
Kẹo gương thơm ngọt ăn quen lại ghiền
"Mứt gừng Đức Phổ
Bánh nổ Nghĩa Hành
Đậu xanh Sơn Tịnh".

Mạch nha Thi Phổ
Bánh nổ Thu Xà
Muốn ăn chà là
Lên núi Định Cương
Bình Định:
"Gỏi chính Châu Trúc
Bánh tráng Tam quan
Nón lá Gò Găng
Nem chua chợ Huyện"

Công đâu công uổng công thừa
Công đâu gánh nước tưới dừa Tam Quan

Muốn ăn bánh ít lá gai
Lấy chồng Bình Định sợ dài đường đi...

Quảng Nam nổi tiếng bòn bon
Chả viên Bình Định vừa ngon vừa lành
Chín mùi da vẫn còn xanh
Mùi thơm cơm nếp, vị thanh đường phèn...
Bình Định có núi Vọng Phu
Có đầm Thị Nại, có cù lao Xanh
Em về Bình Định cùng anh
Được ăn bí đỏ nấu canh nước dừa
![]() Núi Vọng Phu |
Phú Yên:
"Xoài đá trắng
Sắn Phương lụa"

Tiếng đồn chợ xổm nhiều khoai
Đất đỏ nhiều bắp, La Hai nhiều đường.
Khánh Hòa:
Yến xào Hòn Nội
Vịt lộn Ninh Hòa
Tôm hùm Đinh Ba
Nai khô Diên Khánh
Cá tràu Võ cạnh
Sò huyết Thủy Triều...

Phan Rí, Phan Thiết (Bình Thuận) :
Cô kia bới tóc cánh tiên
Ghe bầu đi cưới một thiên cá mòi
Chẳng tin giở thử ra coi
Rau răm ở dưới cá mòi ở trên

Dải đất duyên hải miền Trung nhỏ hẹp chạy dài từ Thanh Hóa đến Bình Thuận. Mỗi địa phương đều có phong tục tập quán, thổ săn khác nhau và miếng ngon vật lạ chẳng bao giờ thiếu vắng. Bởi vậy, nhiều đặc sản từng vùng, từ món ăn bình dân cho đến các loại sơn hào hải vị được khách sành ăn chọn lựa, phẩm bình. Nhiều đặc sản đã nổi tiếng từ ngàn xưa và đã đi vào văn thơ dân gian.
Ở Thanh Hóa có:
Hà Trung mạch phạn
Ngự lĩnh kê thang
(Huế)
(Cơm nếp Hà Trung
Cháo gà núi Ngự)
Hoặc ở Nghệ An xưa nay nổi tiếng với:
Cam xã Đoài
Xoài Bình Định
(Cơm nếp Hà Trung
Cháo gà núi Ngự)
Hoặc ở Nghệ An xưa nay nổi tiếng với:
Cam xã Đoài
Xoài Bình Định
Hay:
Ra đi anh nhớ Nghệ An,
Nhớ Thanh Chương ngon nhút, nhớ Nam đàn thơm tương.
"Nhút Thanh Chương, tương Nam Đàn" đã gợi nhớ biết bao kẻ tha hương.
Ở vùng đầu nguồn Lam Giang, còn có những đặc sản của vùng cao như :
Tiếng đồn cá mát sông Găng,
Dẻo thơm ba lá, ngon măng chợ Cồn.
Vô đến Quảng Bình thì có các loại sơn hào hải vị, là những món "thượng thừa" trong khoa ẩm thực.
Yến sào Vinh Sơn
Cửu khổng cửa Ròn
Nam sâm Bố Trạch
Cua gạch Quảng Khê
Một tổ yến
Sò nghêu quán Hàn...
Rượu dâu Thuận Lý...
Đến Thừa Thiên - Huế, sẽ được dịp thưởng thức các loại trái cây ngọt ngào, thơm ngon:
Quýt giấy Hương Cần
Cam đường Mỹ Lợi
Vải trắng cung diên
Rượu dâu Thuận Lý...
Đến Thừa Thiên - Huế, sẽ được dịp thưởng thức các loại trái cây ngọt ngào, thơm ngon:
Quýt giấy Hương Cần
Cam đường Mỹ Lợi
Vải trắng cung diên
Nhãn lồng phụng tiêu
Đào tiên Thế miếu
Thanh trà Nguyệt biếu
Dâu da làng truồi
Hạt sen hồ Trịnh...
Khi táo xứ Quảng thì được dịp thưởng thức tiếp các món:
Nem chả Hóa Vang
Bánh tổ Hội An
Khoai lang Trà Kiệu
Thơm rượu Tam kỳ...
ở thượng nguồn Quảng Nam - Đà Nẵng còn có:
Quế sơn cam mít mấy từng
Thương bòn bon Đại lộc, nhớ rượu cần Trà mi
Trái bòn bon hay còn gọi là trái Nam trân rất quý hiếm, ngày xưa thuộc loại "tiến kinh", nay thì được nhắc nhở qua câu hò tâm tình mà ý nhị:
Trái bòn bon trong tròn ngoài méo
Trái sầu đâu trong héo ngoài tươi
Em thương anh ít nói ít cười
Ôm duyên ngồi đợi chín mười con trăng...
Trong khi cô nàng ôm duyên ngồi đợi thì các bạn đã lặn lội vào đất Quảng Ngãi nổi tiếng với món "don", ngon nhất là "don Vạn Tượng"
Cô gái làng Son,
Không bằng tô don Vạn tượng!
Và, một đặc sản của vùng sông nước không thể bỏ qua, đó là "cá bống" sông Trà Khúc.
Em đi em nhớ quê nhà,
Nhớ con cá bống sông Trà kho tiêu
Còn món ngọt nổi tiếng thời có:
Mứt gừng Đức Phổ
Bánh nổ Nghĩa Hành
Đậu xanh Sơn Tịnh
Nói chung, xứ Quảng nổi tiếng là đất mía đường, các bạn sẽ được người đẹp ở đây mới đón hết sức ngọt ngào như mật:
Ai về Quảng Ngãi quê ta,
Mía ngon đường ngọt trắng ngà dễ ăn
Mạch nha, đường phổi, đường phèn
Kẹo gương thơm ngọt ăn quen lại ghiền
Đến Bình Định, quê hương miền đất võ, thì có:
Gỏi chính Châu Trúc
Bánh tráng Tam quan
Nón lá Gò Găng
Nem chua chợ huyện
Và thêm món chả cá Đề gi được mọi người ca tụng:
Ai về qua cửa Đề gi,
Nghe mùi chả cá chân đi không đành
Bình Định còn là quê hương của xứ dừạ Dừa Tam quan mọc như rừng, với câu ca truyền tụng từ bao đời naỵ
Công đêm công uổng công thừa
Công đâu gánh nước tưới dừa Tam quan
Từ xưa, Bình Định là xứ lắm cá mắm.
Nước mắm ngon thì không đâu bằng:
Gò Bồi có nước mắm thơm
Ai đi cũng nhớ cá tôm Gò Bồi
Nhiều nhất là cá chuồn, phải nhắn nhủ người vùng cao Tây Nguyên - nơi có nhiều măng le ngon - đem về miền biển để trao đổi, mua bán:
Ai về nhắn với nẫu nguồn
Măng le gởi xuống, cá chuồn gửi lên
Từ Bình Định vượt đèo Cù Mông vào đất Phú Yên - nơi nổi tiếng có xoài ngon Đá Trắng - được nhắc nhở qua câu:
Xoài Đá Trắng
Sắn Phương lụa
Phú Yên cũng là xứ mía đường, nhiều chẳng thua gì Quảng Ngãi - nhất là vùng La Hai, Đồng Bò.
Tiếng đồn chợ Xẩm nhiều khoai,
Đất đỏ nhiều bắp, La Hai nhiều đường.
Nổi tiếng nhất phải kể đến sò huyết ở đầm Ô Loan, huyện Tuy An và cước cá Phú Câu ở thị xã Tuy Hòa, đã được thi sĩ Tản Đà ca tụng:
"Phú câu cước cá, Ô Loan miếng hàn"
Vô Khánh Hòa, nơi có nhiều di tích danh lam, phảng phất những nét kiến trúc của nền văn minh Chămpa, có thành phố Nha Trang thơ mộng .... cũng có lắm hải vị sơn hào, như:
Yến sào hòn Nội
Vịt lội Ninh Hòa
Tôm hùm Bình ba (Cam Ranh)
Nai khô Thiên Khánh
Cá tràu Võ Cạnh
Sò huyết Thủy triều (Cam Ranh)
Vào đến Phan Rí, Phan Thiết là quê hương của cá mắm ngon được cả nước truyền tụng. Nhờ cà mắm nhiều mà có lắm cuộc tình duyên mặn mà và dí dỏm:
Cô kia bới tóc cánh tiên
Ghe bầu đi cưới một thiên cá mòi
Chẳng tin giở thử ra coi
Rau răm ở dưới cá mòi ở trên...
Đào tiên Thế miếu
Thanh trà Nguyệt biếu
Dâu da làng truồi
Hạt sen hồ Trịnh...
Khi táo xứ Quảng thì được dịp thưởng thức tiếp các món:
Nem chả Hóa Vang
Bánh tổ Hội An
Khoai lang Trà Kiệu
Thơm rượu Tam kỳ...
ở thượng nguồn Quảng Nam - Đà Nẵng còn có:
Quế sơn cam mít mấy từng
Thương bòn bon Đại lộc, nhớ rượu cần Trà mi
Trái bòn bon hay còn gọi là trái Nam trân rất quý hiếm, ngày xưa thuộc loại "tiến kinh", nay thì được nhắc nhở qua câu hò tâm tình mà ý nhị:
Trái bòn bon trong tròn ngoài méo
Trái sầu đâu trong héo ngoài tươi
Em thương anh ít nói ít cười
Ôm duyên ngồi đợi chín mười con trăng...
Trong khi cô nàng ôm duyên ngồi đợi thì các bạn đã lặn lội vào đất Quảng Ngãi nổi tiếng với món "don", ngon nhất là "don Vạn Tượng"
Cô gái làng Son,
Không bằng tô don Vạn tượng!
Và, một đặc sản của vùng sông nước không thể bỏ qua, đó là "cá bống" sông Trà Khúc.
Em đi em nhớ quê nhà,
Nhớ con cá bống sông Trà kho tiêu
Còn món ngọt nổi tiếng thời có:
Mứt gừng Đức Phổ
Bánh nổ Nghĩa Hành
Đậu xanh Sơn Tịnh
Nói chung, xứ Quảng nổi tiếng là đất mía đường, các bạn sẽ được người đẹp ở đây mới đón hết sức ngọt ngào như mật:
Ai về Quảng Ngãi quê ta,
Mía ngon đường ngọt trắng ngà dễ ăn
Mạch nha, đường phổi, đường phèn
Kẹo gương thơm ngọt ăn quen lại ghiền
Đến Bình Định, quê hương miền đất võ, thì có:
Gỏi chính Châu Trúc
Bánh tráng Tam quan
Nón lá Gò Găng
Nem chua chợ huyện
Và thêm món chả cá Đề gi được mọi người ca tụng:
Ai về qua cửa Đề gi,
Nghe mùi chả cá chân đi không đành
Bình Định còn là quê hương của xứ dừạ Dừa Tam quan mọc như rừng, với câu ca truyền tụng từ bao đời naỵ
Công đêm công uổng công thừa
Công đâu gánh nước tưới dừa Tam quan
Từ xưa, Bình Định là xứ lắm cá mắm.
Nước mắm ngon thì không đâu bằng:
Gò Bồi có nước mắm thơm
Ai đi cũng nhớ cá tôm Gò Bồi
Nhiều nhất là cá chuồn, phải nhắn nhủ người vùng cao Tây Nguyên - nơi có nhiều măng le ngon - đem về miền biển để trao đổi, mua bán:
Ai về nhắn với nẫu nguồn
Măng le gởi xuống, cá chuồn gửi lên
Từ Bình Định vượt đèo Cù Mông vào đất Phú Yên - nơi nổi tiếng có xoài ngon Đá Trắng - được nhắc nhở qua câu:
Xoài Đá Trắng
Sắn Phương lụa
Phú Yên cũng là xứ mía đường, nhiều chẳng thua gì Quảng Ngãi - nhất là vùng La Hai, Đồng Bò.
Tiếng đồn chợ Xẩm nhiều khoai,
Đất đỏ nhiều bắp, La Hai nhiều đường.
Nổi tiếng nhất phải kể đến sò huyết ở đầm Ô Loan, huyện Tuy An và cước cá Phú Câu ở thị xã Tuy Hòa, đã được thi sĩ Tản Đà ca tụng:
"Phú câu cước cá, Ô Loan miếng hàn"
Vô Khánh Hòa, nơi có nhiều di tích danh lam, phảng phất những nét kiến trúc của nền văn minh Chămpa, có thành phố Nha Trang thơ mộng .... cũng có lắm hải vị sơn hào, như:
Yến sào hòn Nội
Vịt lội Ninh Hòa
Tôm hùm Bình ba (Cam Ranh)
Nai khô Thiên Khánh
Cá tràu Võ Cạnh
Sò huyết Thủy triều (Cam Ranh)
Vào đến Phan Rí, Phan Thiết là quê hương của cá mắm ngon được cả nước truyền tụng. Nhờ cà mắm nhiều mà có lắm cuộc tình duyên mặn mà và dí dỏm:
Cô kia bới tóc cánh tiên
Ghe bầu đi cưới một thiên cá mòi
Chẳng tin giở thử ra coi
Rau răm ở dưới cá mòi ở trên...
* Gió đưa cành trúc la đà,
Tiếng chuông Thiên Mụ canh gà Thọ Xương .( Thừa Thiên - Huế )
Ngó lên hòn Kẻm đá dừng,
Thương cha nhớ mẹ quá chừng bạn ơi !
( Quảng Nam )
Cây đa nào cao bằng cây đa Bàng Lảnh ,
Đất nào thắng cảnh bằng đất Bảo An,
Chỗ nào vui cho bằng chỗ Phố chỗ Hàn .
( Quảng Nam - Đà Nẵng )
Đường vô xứ Huế quanh co,
Non xanh nước biếc như tranh họa đồ .
( Huế )
Thương em anh cũng muốn vô ,
Sợ truông nhà Hồ sợ phá Tam Giang.
( Thừa Thiên )
Đất Quảng Nam chưa mưa đà thấm ,
Rượu Hồng Đào chưa nhấm đà say .
( Quảng Nam )
Thình tình như cái Đình La Qua .
( Quảng Nam )
Học trò xứ Quảng ra thi ,
Thấy cô gái Huế chân đi không đành .
( Huế )
Ai về Bình Định mà coi ,
Con gái Bình Định cầm roi đi quyền .
( Bình Định )
Quảng Nam hay cãi,
Quảng Ngãi hay lo ,
Bình Định nằm co ,
Thừa Thiên ních hết !
* Ai qua phố Hội chùa Cầu
Để thương để nhớ để sầu cho ai (Hội An- Quảng Nam)
Đất Quảng Nam chưa mưa đã thấm
Rượu hồng đào chưa nhấm đã say.
Quảng Nam có lụa Phú Bông
Có khoai Trà Đỏa có sông Thu Bồn
Ngó lên Núi Chúa Sơn Trà
Mây giăng chớp giật trời đà chuyển rung (Đà Nẵng)
* Anh đi anh nhớ quê nhà
Nhớ canh rau muống, nhớ cà dầm tương
Nhớ ai dãi nắng dầm sương
Nhớ ai tát nước bên đường hôm nao
Đường vô xứ Nghệ quanh quanh
Non xanh nước biếc như tranh hoạ đồ
Gió đưa cành trúc la đà
Tiếng chuông Trấn Vũ , canh gà Thọ Xương
Tuyệt mù khói toả ngàn sương
Nhịp chày Yên Thái, mặt gương Tây Hồ..
Đường lên xứ lạng bao xa
Cách một trái núi với ba quãng đồng
Ai ơi đứng lại mà trông
Kìa núi thành Lạng, kìa sông Tam Cờ
Em chớ thấy anh lắm bạn mà ngờ
Bụng anh vẫn phẳng như tờ giấy phong...
st
0 nhận xét:
Đăng nhận xét